Bệnh máu nhiễm mỡ được xem là một trong những bệnh phổ biến và khá dễ gặp ở người trung tuổi hay cao tuổi, ngoài ra trẻ em, thanh thiếu niên cũng không ngoài khả năng mắc bệnh. Căn bệnh này thường liên quan đến thói quen sống, nhu cầu ăn uống nhanh gọn của con người hiện nay và nó khó phát hiện trong thời gian đầu mắc bệnh. Vậy nguyên nhân mắc bệnh từ đâu? triệu chứng khi mắc phải như thế nào? và biện pháp điều trị, ngăn chặn máu nhiễm mỡ ra sao? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài viết này nhé!
Bệnh máu nhiễm mỡ là gì?
Bệnh máu nhiễm mỡ (tên gọi khác là rối loạn chuyển hóa mỡ máu hay lipid máu) là trạng thái gia tăng thành phần của mỡ gây hại vượt quá mức giới hạn và làm giảm phần mỡ bảo vệ cơ thể do các rối loạn chức năng chuyển hóa của lipid trong máu gây ra.
Bệnh mỡ nhiễm máu có liên quan đến hai loại chất béo trong cơ thể là Cholesterol và Triglyceride.
Cholesterol là chất béo được vận chuyển trong huyết tương và có mặt ở tất cả các màng tế bào trong mô tổ chức cơ thể. Cholesterol được chia làm hai loại là cholesterol tốt (HDL cholesterol) và cholesterol xấu (LDL cholesterol). Mỡ máu tăng cao khi cholesterol xấu và cholesterol tốt giảm, cụ thể:
| Loại mỡ trong máu | Giá trị bình thường | Giá trị gây hại cho sức khỏe |
| HDL cholesterol | >50 mg/dL (>1,3 mmol/L) | <40 mg/dL (<1 mmol/L) |
| LDL cholesterol | < 130 mg/dL (<3,3 mmol/L) | >160 mg/dL (>4,1 mmol/L) |
| Cholesterol | <200 mg/dL (<5,2 mmol/L) | >240 mg/dL (>6,2 mmol/L) |
Triglyceride là nguồn năng lượng chính của cơ thể, được hình thành do dư thừa axit béo khi không được chuyển thành cholesterol ở gan. Khi triglyceride tăng cao thì mỡ máu cũng tăng cao, cụ thể:
| Loại mỡ trong máu | Giá trị bình thường | Giá trị gây hại cho sức khỏe |
| Triglyceride | <160 mg/dL (<2,2 mmol/L) | >200 mg/dL (>2,3 mmol/L) |
Nguyên nhân của bệnh máu nhiễm mỡ
Bệnh máu nhiễm mỡ được gây ra bởi rất nhiều nguyên nhân khác nhau, đặc biệt là lối sống thiếu lành mạnh hiện nay. Một số nguyên nhân dẫn đến bệnh máu nhiễm mỡ như:
Do thói quen sống thiếu lành mạnh
Trong thời đại cuộc sống ngày càng được nâng cao, công việc ngày càng bận rộn dẫn đến chế độ ăn uống của con người được diễn ra vô cùng nhanh gọn, thường là hay ăn các đồ ăn nhanh có chứa nhiều chất béo như thực phẩm đóng hộp, thịt bò, trứng, sữa,… Việc sử dụng quá nhiều các chất béo trong các bữa ăn hàng ngày là nguyên nhân hàng đầu gây nên bệnh máu nhiễm mỡ.
Bên cạnh thói quen ăn uống thiếu lành mạnh là thói quen lười vận động, đặc biệt là đối với các bạn đang làm việc tại văn phòng, ngồi nhiều một chỗ cũng gây ran guy cơ máu nhiễm mỡ cao.
Stress, áp lực cũng được xem là một trong những nguyên nhân gây nên máu nhiễm mỡ. Nguyên nhân này được lý giải là khi cơ thể bị căng thẳng hay mệt mỏi con người thường có xu hướng ăn nhiều và lười vận động. Ngoài ra khi căng thẳng con người còn hay sử dụng các chất kích thích như bia rượu hay hút thuốc lá, điều ngày khiến cho nồng độ cholesterol trong máu tăng cao và gia tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
Ảnh hưởng từ các bệnh lý khác
Một số bệnh lý khiến cho tình trạng máu nhiễm mỡ của bạn tăng cao như xơ gan, suy giáp, uống quá nhiều bia rượu, bệnh tiểu đường hay các bệnh có liên quan về thận.
Yếu tố giới tính và tuổi tác
Đối với nữ giới thường từ 15 – 45 tuổi tỉ lệ mắc bệnh máu nhiễm mỡ ít hơn so với nam giới. Tuy nhiên khi đến tuổi mãn kinh, hàm lượng cholesterol xấu và triglyceride tăng cao sẽ ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa các chất béo gây nên nguy cơ xơ vữa động mạch.
Ảnh hưởng bởi béo phì
Hàm lượng cholesterol trong máu ở người béo phì cao hơn người bình thường bởi lượng mỡ thừa thường tập trung ở vùng bụng. Những người bị béo phì thường ít vận động hoặc mắc bệnh tiểu đường nên nguy cơ bị máu nhiễm mỡ ở người béo phì là rất cao.
Ảnh hưởng của di truyền
Theo các nghiên cứu cho thấy, bệnh máu nhiễm mỡ cũng được gây ra bởi sự di truyền từ cha mẹ sang con. Thường gặp ở các trẻ em và người trẻ tuổi mắc bệnh từ nhỏ do liên quan đến đột biến gen.
Ảnh hưởng của việc dùng một số thuốc
Khi sử dụng một số thuốc như thuốc tránh thai, thuốc an thần,… cũng gây nên rối loạn lipid máu, tăng lượng mỡ trong máu.
Triệu chứng và biến chứng của bệnh máu nhiễm mỡ
Triệu chứng của bệnh máu nhiễm mỡ
Bệnh máu nhiễm mỡ thường không có triệu chứng rõ ràng nên rất khó nhận biết cho người bệnh. Thông thường bệnh máu nhiễm mỡ chỉ được phát hiện khi đã nặng hoặc khi người bệnh đi thăm khám định kỳ điều này làm cho người bệnh chủ quan.
Một số biểu hiện của người mắc bệnh máu nhiễm mỡ như:
- Đau tê và bì chân tay
- Huyết áp cao
- Đột quỵ
- Đau tức ngực
- Tim đập nhanh, đau tim
- Xơ vữa động mạch
- Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt
- Một số trường hợp bị ban vàng dưới da
Biến chứng của bệnh máu nhiễm mỡ
Bệnh máu nhiễm mỡ không gây tử vong trực tiếp cho người bệnh nhưng nó để lại những hệ lụy khá nghiêm trọng. Dưới đây là một số biến chứng do hệ lụy mà bệnh máu nhiễm mỡ gây nên:
Gây bệnh viêm tụy
Khi người bệnh bị máu nhiễm mỡ hàm lượng triglyceride trong máu tăng cao gây sưng và viêm tụy. Bệnh viêm tụy có diễn biến hết sức phức tạp nếu không điều trị kịp thời có thể nguy hiểm đến tính mạng. Một số biểu hiện của bệnh viêm tụy như: nôn, nhịp thở nhanh, sốt, đau bụng dữ dội, đi ngoài,…
Cao huyết áp
Người bị máu nhiễm mỡ thường hình thành các cục máu đông gây nên tắc nghẽn dẫn tới tình trạng máu khó lưu thông tới các cơ quan trong cơ thể. Do đó áp suất máu tăng cao, nguy cơ mắc bệnh cao huyết áp tăng.
Đột quỵ
Sự tích tụ mảng bám do máu nhiễm mỡ gây ra có thể khiến việc cung cấp máu cho một phần quan trọng của bộ não bị giảm hoặc mất hoàn toàn, điều này có thể dẫn đến đột quỵ.
Nguy cơ về bệnh tim mạch
Các bệnh về tim mạch là biến chứng nguy hiểm của máu nhiễm mỡ, hàm lượng mỡ trong máu càng cao thì rối loạn chuyển hóa càng tăng. Điều này khiến tăng nguy cơ mắc các biến chứng về bệnh tim mạch như nhồi máu cơ tim, xơ vữa động mạch, đột quỵ, tắc mạch,…
Suy giảm chức năng gan
Đây được xem là nguyên nhân chính gây nên bệnh gan nhiễm mỡ cũng như các bệnh về gan khác.
Tai biến mạch máu não
Bệnh nhân mắc bệnh máu nhiễm mỡ khiến cho nồng độ cholesterol và triglyceride tăng dẫn đến nguy cơ xơ vữa động mạch, lượng máu cung cấp đến não bị giảm. Khi mắc bệnh máu nhiễm mỡ thời gian dài, lòng động mạch ngày càng thu hẹp và dẫn đến nguy cơ bị tai biến mạch máu não.
Những người có nguy cơ cao mắc bệnh máu nhiễm mỡ
Bệnh máu nhiễm mỡ đang trẻ hóa, nếu như trước đây chỉ người ở độ tuổi trung niên và cao tuổi dễ mắc bệnh thì nay đã có những người từ độ tuổi 20 trở lên mắc bệnh.
Dưới đây là một số trường hợp có nguy cơ mắc bệnh máu nhiễm mỡ:
Người bị béo phì
Người hút thuốc lá thường xuyên
Người đang mắc bệnh đái tháo đường
Gia đình có tiền sử mắc các bệnh liên quan đến mỡ trong máu
Người bị huyết áp cao
Chế độ ăn uống không đủ dinh dưỡng
Người lười vận động, ít tập thể dục
Chu vi vòng eo lớn cụ thể: nữ trên 89 cm, nam 102 cm
Người mắc bệnh tim mạch
Người bị gan nhiễm mỡ
Người bị sỏi mật
Tác hại của bệnh đối với sức khỏe con người
Máu nhiễm mỡ cao gây ra xơ vữa động mạch, gây hẹp động mạch khiến lượng máu cung cấp cho tim giảm nếu kéo dài bệnh sẽ trở nên trầm trọng và gây nên các bệnh như thiếu máu cơ tim, nhồi máu cơ tim và sẽ dẫn đến tử vong.
Bên cạnh đó ở người máu nhiễm mỡ sẽ có các mảng xơ vữa được hình thành trong thành mạch khiến hẹp lòng mạch giảm lưu lượng tuần hoàn và hệ quả là thiếu máu não. Nếu tình trạng nhiêm trọng có thể gây đột quỵ não. Ngoài ra khi lòng mạch hẹp lại, thành mạch kém đàn hồi hơn để có thể cung cấp đầy đủ máu cho cơ thể thì tim phải hoạt động tích cực hơn, nên sẽ dẫn đến tăng co bóp cơ tim, tăng nhịp tim và dẫn đến cao huyết áp
Với chế độ ăn uống không hợp lý của người máu nhiễm mỡ thì toàn bộ thức ăn đều được chuyển hóa và dung nạp ở gan dẫn đến bệnh gan nhiễm mỡ.
Ngoài ra người bị máu nhiễm mỡ còn bị suy giảm chức năng sinh lý, đó là biểu hiện rối loạn cương dương ở nam giới và giảm ham muốn ở nữ giới.
Một số giải pháp điều trị và ngăn ngừa bệnh máu nhiễm mỡ
Một trong các biện pháp dễ dàng nhất để ngăn ngừa bệnh máu nhiễm mỡ là duy trì lối sống lành mạnh, khoa học và một chế độ dinh dưỡng hợp lý. Bạn nên tránh các loại thực phẩm đóng hộp, hạn chế ăn các món chiên nhiều dầu mỡ động vật, các loại thịt màu đỏ, da động vật, không hút thuốc lá và sử dụng bia rượu. Tăng cường bổ sung các loại rau xanh, các loại trái cây, bạn có thể dùng dầu thực vật, dầu đậu nành,… ăn cá thay vì ăn thịt.
Tăng cường vận động, thể dục thường xuyên đều đặn hoặc chơi các môn thể thao phù hợp với sức khỏe như tập yoga, tập thể dục giảm mỡ bụng, đi bộ,…
Luôn giữ cho mình tinh thần thoải mái, tránh căng thẳng, áp lực.
Bạn nên tạo cho mình một thói quen đi kiểm tra sức khỏe định kỳ để có thể hiểu rõ về sức khỏe cũng như chỉ số mỡ trong máu của bản thân và có những biện pháp điều trị kịp thời nếu phát hiện ra bệnh tránh để bệnh tiến triển nặng và để lại hậu quả khó lường.
Ngoài ra trên thị trường cũng có một số sản phẩm hỗ trợ bệnh máu nhiễm mỡ, tuy vậy tùy thuộc vào tình trạng bệnh và cơ thể mỗi người mà ta nên chọn sản phẩm phù hợp.
Để có thể mang lại hiệu quả ngăn ngừa cũng như điều trị cao thì chúng ta nên kết hợp các phương pháp với nhau. Khi hàm lượng mỡ máu trở lại bình thường ta không nên từ bỏ các thói quen sống trên mà thay vào đó ta nên tiếp tục duy trì để có một lối sống khoa học và một sức khỏe tốt.
Nguồn: https://hoangthaomoc.com.vn/
